Je moet tot in de kern van de smart van de mens zijn doorgedrongen, er de vreemde vermogens van hebben ontdekt, om met dezelfde grenzeloze inzet van jezelf te verwelkomen van wat de moeite van het leven waard is.
André Breton
De schilderijen van Hoshyar Rasheed laten een raadselachtige wereld zien. Kleur, licht, vlak en ruimte vormen het domein waar vormen en sierlijke lijnen ogenschijnlijk een eigen verhaal vertellen. Maar welk verhaal?
De contouren van platgeslagen mensfiguren, een enkele vogel en een vis, meer zie je niet. Voor de rest zijn het zwevende vlakken, die oplichten uit een fond van stralende kleur. De kleuren klinken in vreemde akkoorden alsof ze een onbekende samenhang kennen. Kleur is ook nooit enkelvoudig aanwezig, maar altijd gelaagd en soms is de verf met zand vermengd.
Door het oppervlak heen stralen vonken van licht door kriebelende lijntjes naar buiten toe. Het grijs is geen grijs, maar een drempel van licht. Kleurvlakken zweven als stukken tapijt in de ruimte. Sprookjesachtig, maar ook vol geheimen.
Is het licht een dreiging in de verte of een signaal van een stad aan de horizon? De betekenis van het beeld blijft onbestemd, alsof de tekens zich telkens weer omkeren. Soms lijkt in het licht een donkere afgrond te schuil te gaan, maar juist ook het diepste zwart kan zich plotseling openbreken als een eerste lichtstraal van de dageraad.
Het beeldvlak is niet zelden in tweeën gedeeld, alsof het verhaal over de grenzen almaar verder gaat. Soms zelfs over het beeldvlak heen, als de schilderijen zich vullen tot over de rand. Het is een stroom van beelden die geen grens lijkt te kennen. Is dit de onuitputtelijke bron van de dromer die zijn eigen wereld voortbrengt? Of is het een stroom van geluk die uit pijn is geboren? Telkens weer zet dit werk je op het verkeerde been. Wie de sprookjeswereld van Paul Klee meent te zien, ziet opeens vormen die niet passen in een westerse traditie.
Dit werk combineert de vertrouwd taal van Miró en Picasso met de sprookjesachtige droomwereld van een zanderig dorp in Koerdistan. Zo’n dorp waar de deur van een oud huis zijn eigen schoonheid kan hebben. Rafelige tekens die zomaar op de muren zijn gekrast hebben dan geen omlijsting nodig om een kunstwerk te worden. Hoshyar Rasheed zag ooit de schamele schoonheid in de texturen van armoede en verdriet.
Schilderijen kunnen op metaforische wijze een verhaal vertellen dat niet in woorden is te vatten. Kunst kan getuigen, stelling nemen, niet door verklaringen af te leggen, maar door de dingen van gedaante te doen veranderen. Schoonheid kan uit de grootste ellende een web van gouden draden spinnen. In de meest buitensporige beproeving kan zich iets voltrekken, dat André Breton als ‘de omkering van het teken’ heeft aangeduid. In het duister verschijnt dan het licht, zoals een somber vuur dat kan verschijnen in de ogen van wie onrecht is aangedaan. De schilderijen van Hoshyar Rasheed ogen op het eerste gezicht als een lichtvoetig sprookje, maar dat is schijn. Niets is wat het lijkt. Hij schildert een wereld die in het vlak gevangen zit, maar door zijn stralende kleuren in de ruimte ontsnapt.
Huub Mous
André Breton
De schilderijen van Hoshyar Rasheed laten een raadselachtige wereld zien. Kleur, licht, vlak en ruimte vormen het domein waar vormen en sierlijke lijnen ogenschijnlijk een eigen verhaal vertellen. Maar welk verhaal?
De contouren van platgeslagen mensfiguren, een enkele vogel en een vis, meer zie je niet. Voor de rest zijn het zwevende vlakken, die oplichten uit een fond van stralende kleur. De kleuren klinken in vreemde akkoorden alsof ze een onbekende samenhang kennen. Kleur is ook nooit enkelvoudig aanwezig, maar altijd gelaagd en soms is de verf met zand vermengd.
Door het oppervlak heen stralen vonken van licht door kriebelende lijntjes naar buiten toe. Het grijs is geen grijs, maar een drempel van licht. Kleurvlakken zweven als stukken tapijt in de ruimte. Sprookjesachtig, maar ook vol geheimen.
Is het licht een dreiging in de verte of een signaal van een stad aan de horizon? De betekenis van het beeld blijft onbestemd, alsof de tekens zich telkens weer omkeren. Soms lijkt in het licht een donkere afgrond te schuil te gaan, maar juist ook het diepste zwart kan zich plotseling openbreken als een eerste lichtstraal van de dageraad.
Het beeldvlak is niet zelden in tweeën gedeeld, alsof het verhaal over de grenzen almaar verder gaat. Soms zelfs over het beeldvlak heen, als de schilderijen zich vullen tot over de rand. Het is een stroom van beelden die geen grens lijkt te kennen. Is dit de onuitputtelijke bron van de dromer die zijn eigen wereld voortbrengt? Of is het een stroom van geluk die uit pijn is geboren? Telkens weer zet dit werk je op het verkeerde been. Wie de sprookjeswereld van Paul Klee meent te zien, ziet opeens vormen die niet passen in een westerse traditie.
Dit werk combineert de vertrouwd taal van Miró en Picasso met de sprookjesachtige droomwereld van een zanderig dorp in Koerdistan. Zo’n dorp waar de deur van een oud huis zijn eigen schoonheid kan hebben. Rafelige tekens die zomaar op de muren zijn gekrast hebben dan geen omlijsting nodig om een kunstwerk te worden. Hoshyar Rasheed zag ooit de schamele schoonheid in de texturen van armoede en verdriet.
Schilderijen kunnen op metaforische wijze een verhaal vertellen dat niet in woorden is te vatten. Kunst kan getuigen, stelling nemen, niet door verklaringen af te leggen, maar door de dingen van gedaante te doen veranderen. Schoonheid kan uit de grootste ellende een web van gouden draden spinnen. In de meest buitensporige beproeving kan zich iets voltrekken, dat André Breton als ‘de omkering van het teken’ heeft aangeduid. In het duister verschijnt dan het licht, zoals een somber vuur dat kan verschijnen in de ogen van wie onrecht is aangedaan. De schilderijen van Hoshyar Rasheed ogen op het eerste gezicht als een lichtvoetig sprookje, maar dat is schijn. Niets is wat het lijkt. Hij schildert een wereld die in het vlak gevangen zit, maar door zijn stralende kleuren in de ruimte ontsnapt.
Huub Mous
No comments:
Post a Comment